فهرست مطالب
1. مقدمه
ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) نشاندهنده تحولی اساسی در نظامهای پولی هستند که طبق ردیاب CBDC شورای آتلانتیک، بیش از 130 کشور در حال بررسی پیادهسازی آنها میباشند. این مقاله به نگرانی حیاتی کاهش واسطهگری بانکی پس از معرفی CBDC میپردازد و دیدگاه متعارف درباره اثرات جایگزینی سپرده را به چالش میکشد.
130+
کشورهای در حال بررسی پیادهسازی CBDC
0%
اثرات اقتصادی واقعی در سناریوی همارزی
گسترش اعتبار
نتیجه بالقوه با طراحی مناسب وثیقه
2. چارچوب نظری
2.1 تنظیم مدل
این مطالعه از چارچوب تعادل عمومی با سه عامل اصلی استفاده میکند: خانوارها، بانکهای تجاری و بانک مرکزی. خانوارها ثروت خود را بین CBDC ($D_{cb}$) و سپردههای بانکی ($D_b$) تخصیص میدهند، با تابع مطلوبیت:
$U = \sum_{t=0}^{\infty} \beta^t u(c_t, l_t, m_t)$
که در آن $m_t$ نشاندهنده موجودی واقعی پول شامل هر دو CBDC و سپردههای بانکی است.
2.2 محدودیتهای وثیقه
برخلاف ادبیات پیشین، این مقاله محدودیتهای وثیقه بر وامدهی بانک مرکزی را معرفی میکند. بانکها باید وثیقه $\phi$ را نگهداری کنند تا به وامهای بانک مرکزی $L_{cb}$ دسترسی یابند، با محدودیت:
$L_{cb} \leq \kappa \cdot \phi$
که در آن $\kappa$ نشاندهنده haircut وثیقه اعمال شده توسط بانک مرکزی است.
3. نتایج همارزی
3.1 تحلیل مدل ایستا
مقاله نشان میدهد که حتی با وجود محدودیتهای وثیقه، بانک مرکزی میتواند از طریق نرخهای وامدهی مناسب به همارزی بین نظامهای پرداخت دست یابد. شرط کلیدی برای همارزی عبارت است از:
$r_{loan} = r_{deposit} + \lambda(\phi)$
که در آن $\lambda(\phi)$ نشاندهنده هزینه سایهای وثیقه است.
3.2 گسترش پویا
در مدل پویا، معرفی CBDC باعث کاهش واسطهگری بانکی نمیشود بلکه ممکن است در واقع گسترش اعتبار به بنگاهها را تقویت کند. تابع عرضه اعتبار به صورت زیر تکامل مییابد:
$C_t = f(D_{b,t}, L_{cb,t}, \phi_t)$
4. تحلیل تجربی
4.1 نتایج آزمایشی
این مطالعه شبیهسازیهای عددی را انجام میدهد که نشان میدهند با نرخهای بهینه وامدهی بانک مرکزی، معرفی CBDC تأثیر حداقلی بر حجم وامدهی بانکی دارد. یافتههای کلیدی شامل:
- سپردههای بانکی تنها ۲-۵٪ با معرفی CBDC کاهش مییابند
- اعتبار بنگاهی به دلیل بهبود کارایی وثیقه ۳-۷٪ افزایش مییابد
- اثرات رفاهی در تمام سناریوها خنثی هستند
4.2 نمودارهای فنی
این تحقیق شامل نمودارهای تعادلی است که رابطه بین تقاضای CBDC، نرخهای وامدهی بانکی و الزامات وثیقه را نشان میدهد. شکل 1 نشان میدهد که چگونه نرخ وامدهی بانک مرکزی بر همارزی بین نظامهای پرداخت تأثیر میگذارد، در حالی که شکل 2 مسیر تعدیل پویای اعتبار بانکی را پس از معرفی CBDC نشان میدهد.
5. پیادهسازی
5.1 نمونههای کد
مدل را میتوان با استفاده از شبهکد پایتون زیر برای محاسبه تعادل پیادهسازی کرد:
def calculate_equilibrium(parameters):
# Initialize variables
r_loan = parameters['r_loan_init']
cbdc_demand = parameters['cbdc_demand']
# Iterate to find equilibrium
for iteration in range(max_iterations):
# Calculate bank responses
bank_deposits = calculate_deposit_supply(r_loan, cbdc_demand)
bank_loans = calculate_loan_supply(bank_deposits, parameters['collateral'])
# Update lending rate
r_loan_new = update_lending_rate(bank_loans, parameters)
# Check convergence
if abs(r_loan_new - r_loan) < tolerance:
break
r_loan = r_loan_new
return {
'equilibrium_rate': r_loan,
'bank_deposits': bank_deposits,
'cbdc_holdings': cbdc_demand
}
5.2 جزئیات فنی
چارچوب ریاضی مدل Brunnermeier و Niepelt (2019) را با گنجاندن محدودیتهای وثیقه گسترش میدهد. مسئله بهینهسازی بانک به صورت زیر میشود:
$\max_{D_b,L} \pi = r_L L - r_D D_b - r_{cb} L_{cb} - C(\phi)$
مشروط بر: $L_{cb} \leq \kappa \phi$ و $L \leq D_b + L_{cb}$
6. کاربردهای آینده
این تحقیق چندین مسیر برای کار آینده باز میکند:
- ادغام با فناوری دفتر کل توزیع شده برای مدیریت وثیقه
- پیامدهای CBDC فرامرری برای صندوقهای وثیقه جهانی
- کاربردهای یادگیری ماشین برای بهینهسازی پویای وثیقه
- سیستمهای تسویهحساب بلادرنگ با استفاده از CBDC به عنوان دارایی تسویه
تحلیل تخصصی: واقعیتهای CBDC فراتر از تبلیغات
نکته اصلی
این مقاله یک بررسی واقعیت حیاتی ارائه میدهد: کاهش واسطهگری بانکی که به شدت از CBDC هراسان شده است، زمانی که چارچوبهای وثیقه مناسب در جای خود باشند، عمدتاً یک افسانه است. نویسندگان دیدگاه متعارف که CBDC به طور خودکار سپردههای بانکی را تحلیل میبرد، رد میکنند و در عوض نشان میدهند که با عملیات هوشمندانه بانک مرکزی، ما در واقع میتوانیم گسترش اعتبار را تحریک کنیم.
زنجیره منطقی
استدلال از یک زنجیره ظریف پیروی میکند: معرفی CBDC → خروج بالقوه سپرده → بانکها نیاز به تأمین مالی بانک مرکزی دارند → الزامات وثیقه فعال میشوند → اما بانک مرکزی میتواند نرخهای وامدهی را برای حفظ همارزی تنظیم کند → نتیجه: هیچ اثر اقتصادی واقعی اما تغییر مدلهای کسبوکار بانکی. این مستقیماً بر کار Brunnermeier و Niepelt بنا شده اما بعد حیاتی وثیقه را که از مدلهای قبلی مفقود بود، اضافه میکند.
نقاط قوت و ضعف
نقاط قوت: نوآوری محدودیت وثیقه واقعاً مهم است - این منعکس کننده نحوه عملکرد واقعی بانکهای مرکزی است، برخلاف مدلهای بدون اصطکاک در ادبیات قبلی. گسترش پویا که پتانسیل گسترش اعتبار را نشان میدهد، ضد شهودی و ارزشمند است.
نقاط ضعف: مقاله فرض میکند بانکهای مرکزی میتوانند نرخهای وامدهی را به طور کامل کالیبره کنند، که با توجه به تأخیرهای عملیاتی دنیای واقعی خوشبینانه است. همچنین از اثرات توزیعی کنارهگیری میکند - در حالی که نتایج کل ممکن است خنثی باشند، بانکهای فردی ممکن است با فشار قابل توجهی مواجه شوند.
بینش عملی
برای سیاستگذاران: نگرانی درباره کاهش واسطهگری را متوقف کنید و بر طراحی چارچوبهای وثیقه که وامدهی مولد را تشویق میکنند، تمرکز کنید. برای بانکها: تهدید فرار سپرده نیست بلکه منسوخ شدن مدل کسبوکار است - تطبیق دهید یا نابود شوید. برای محققان: نتیجه همارزی پیشنهاد میکند که ما سوالات اشتباهی پرسیدهایم؛ اقدام واقعی در این است که چگونه CBDC عملیات بانکی را بازشکل میدهد، نه اینکه آیا سپردهها را جایگزین میکند.
در مقایسه با موضع محتاطانهتر بانک تسویهحسابهای بینالمللی (BIS) درباره ریسکهای CBDC، این مقاله یک دیدگاه به طرز دلپذیری خوشبینانه و در عین حال دقیق ارائه میدهد. همانطور که مقاله CycleGAN با نشان دادن نگاشت دامنهها بدون نمونههای جفت شده، ترجمه تصویر را متحول کرد، این تحقیق نشان میدهد که نظامهای پرداخت را میتوان بدون اختلال اقتصادی زمانی که همارزیهای اساسی را درک میکنیم، متحول کرد.
7. مراجع
- Brunnermeier, M. K., & Niepelt, D. (2019). On the equivalence of private and public money. Journal of Monetary Economics, 106, 27-41.
- Niepelt, D. (2022). Reserves for all? Central bank digital currency, deposits, and their (non)-equivalence. International Journal of Central Banking.
- Khiaonarong, T., & Humphrey, D. (2022). Cash use across countries and the demand for central bank digital currency. Journal of Payments Strategy & Systems.
- Bank for International Settlements. (2023). Annual Economic Report: CBDC and the future of monetary system.
- Atlantic Council. (2024). CBDC Tracker: Global Central Bank Digital Currency Development.